Bitkili akvaryumların yaz aylarında sıcaklardan dolayı yaşadığı su ısının yükselmesi nedeniyle gerek yosun gerekse bitkilerde erime sıkıntılarını aşmak için su ısısının ortalama 24 ile 26 derecelerde tutulması gerekmektedir. Yaz sıcaklarında ortam ısısının yaklaşık 30 derecelerde ve daha yukarıda olmasından etkilenen akvaryumlarımızdaki bitki ve balıklar ile diğer canlıların rahat etmesi için su ısınızı düşürmenizde fayda olacaktır. Bunu sağlamanın en kolay ve maliyetsiz şekilde yapılması dar bütçeler ile sürdürmeye çalışılan hobi adına da iyi olacağı için sizlerle akvaryum su ısısını düşürme ile ilgili tecrübelerimizi paylaşacağız. Yüksek ısılarda canlı kayıplarının ve bitkilerdeki yosun ile erime sıkıntılarının önüne geçmek için fan ile akvaryum su yüzeyinde hareketlenme sağlayıp suyun ısısını düşürme yöntemini anlatacağız. Akvaryum su yüzeyinin hareketlenmesi ile hareketlenmenin etkisinden su buharlaşacak ve buharlaşman su ısı kaybı yaşayacağı için mevcut ısısından daha aşağıya düşecektir.
Akvaryum ebatları hobicilerin isteklerine göre değişkenlik gösterdiği için kullanılacak fan sayısı ve fana verilecek voltaj değerleri değişkenlik gösterebilecektir. Denemesini yaptığımız ve ortalama 5 yıldır bu şekilde başarılı ve sorunsuz yaz dönemlerini atlattığımız fan yöntemiyle su ısısını düşürmekte kullandığımız fan bulunabilirliği kolay ve düşük güç tüketimi ile yani az maliyetle verimli olan masaüstü USB vantilatör fanlarını öneriyoruz.
Bu fanlar bünyesinde 4 yapraklı 12cm ilk çaptadırlar ve düşük voltaj değerlerinde bile çalışabilmektedir. Fanları internet üzerinden veya bilgisayar malzemeleri ile Teknoloji marketlerden temin edebilirsiniz. Dükkanlardan alım sırasında tezgahtarlar fanlar için adaptörün tavsiyesini 5 volt 1000mA (1amper) yapmaktalar lakin bu şart değildir, fanlar bahsedilen adaptörler ile güzel verim vermektedir. Eğer akvaryum ebadınız küçük ise fanın bu adaptör ile kullanımı esnasında su ısınızı dikkatli takip etmeniz gerekiyor çünkü fanın etkisi fazla olacağı için su ısınızı çok alt derecelere çekebilir ve bunu hızlı yapacağı için ani ısı değişikliklerinden canlılarınız olumsuz etkilenecek hatta hasta olacaklardır. Normalde termostat bağlantısı ile bu sorunun önüne geçirebilir lakin bu ekstradan size maliyet çıkartacaktır. Bu maliyeti de ortadan kaldırmak için bahsedilen 5 volt 1000 mA adaptör yerine kademeli adaptörlerden kullanabilirsiniz.
Fanınız için kullanacağınız kademeli adaptörler piyasada 2 çeşit olarak bulunmaktadır 12 volta kadar 500mA ve 12 volta kadar 1000mA şeklindedir. Ortalama 150-200 litrelik bir akvaryum için ortam ısısı yani akvaryumun bulunduğu oda ısı 30-32 derelerde ise işinizi 12v. 500mA olan adaptör rahatlıkla görecektir. Adaptörün üzerinde bulunan kademe ayarı ile akvaryum ısınızda yapacağınız gözlem neticesinde bu kademe sayesinde fanınızın devrini ayarlayabilirsiniz. 12v. 500mA adaptörün üzerindeki voltaj kademeleri 1,5-3-4,5-6-7,5-9-12v. şeklindedir. İsteğinize göre ve ortam ısısına göre kademeleri seçip kullanabilirsiniz, şayet bu şekilde bir adaptör kullanmak istemezseniz veya bu adaptörden bulamazsanız ilave bir maliyet olsa da çözüm olarak 12 volt 1000mA ‘i geçmeyecek ara değerlerde olan bir adaptörü zaman ayarlı priz yardımıyla belirli sürelerde açıp kapatma yaptırma usulü ile de kullanabilirsiniz. Bahsettiğimiz adaptör ile aldığımız USB ucu olan fanın bağlantısı uyuşmadığı için bağlantıyı yapmak için fanın ucundaki şube aparatif kesip kablonun uç kısımlarını soyup ilk önce fanın çalışıp çalışmadığını kontrol ettikten sonra bağlantıyı yapıp kısa devreyi engellemek için kabloları ayrı elektrik bantı ile bantlamanız gerekmektedir. Bağlantıyı yaparken adaptörün prizden çıkmış konumda olmasına dikkat ediniz.
Fanın konumlandırılması eğer imkan var ise akvaryum kapağında sağlam bir şekilde su yüzeyine 90 derece olacak şekilde konumlandırılması verim alınması açısından iyi olacaktır. Eğer ki kapağınız hazır bir kapak ise veya fan takma ile ilgili detayı atlamışsanız akvaryumumuzun arka tarafında dış filtre bağlantısı için bir miktar boşluk var ise oradan da fanı su yüzeyine üfletebilirsiniz.
Alternatif olarak bilgisayar kasalarında kullanılan egzoz fanı diye adlandırılan fanlardan kullanılması mümkündür. Bilindiği üzere bu fanlar 8-9-12 cm olarak satılmakta. Eğer bu fanlardan kullanılacak ise mümkün mertebe ışıksız ve az ses yapan tiplerden kaliteli olanlardan seçilmesinde fayda vardır. Işıklı olanları canlıların ve bitkilerin karanlığa ihtiyaçları olduklarından tavsiye etmiyoruz. Bitkilere gecenin zifiri karanlığı büyümeleri için, canlılar için ise gece dinlenmeleri için gereklidir.
Sağlıklı akvaryumlar dileğimizle.
Hakan GÖZEL
Bu makale iznim alınmaksızın alıntı yapılamaz, çoğaltılamaz ve dağıtılamaz.
Konu ile ilgili önerilerinizi ve sorularınızı forumumuzda buradan yapabilirsiniz.
