Her yiğidin yoğurt yiyişi farklıdır misali her betta üreticisinin hatta her bettanın üretimi farklıdır ya işte benimde üretimlerimden şu ana kadar öğrendiklerimi üretim yapmamış ama yapmak isteyenlerle paylaşırsam belki işlerine yarayacak bir şeylerin olacağını düşünüyorum. Her üretimde yaşanabilecek ayrıntıları paylaşmak istiyorum.
Betta Üretimi Yöntemleri
Bu yazımızın konusu doğrudan Betta üretimi hakkındaki genel bilgiler değil, deneyimlerimize dayalı olarak Betta üretiminin nasıl daha verimli hale getirilebileceği.
Bu konuda daha çok internette görmediğim kendi üretimlerim sırasında öğrendiğim bilgiler var. Daha öncede söylediğim gibi betta üretiminde sayısız yöntem var.
Dişiyle Erkeği Ayırma Yöntemi
Dişiyle erkek bettayı ayırmak için genellikle yavruluk veya cam kullanılıyor. Neden yavruluk kullanmadığımı açıklayayım. Yavruluk içine koyulan dişi hazır olduğunda erkeğin yanına atlayıp üretim gerçekleşiyor. Aslında gayet mantıklı ve bu yolla sayısız üretim gerçekleştirmiş kişiler var.
Dişiyle Erkeği Yavrulukla Ayırma Yöntemindeki Sorunlar
Ben iki seferdir yavrulukla tatsız olaylar yaşadığım için kullanmıyorum. Bunlardan biri dişi hazır olduğunda erkeğin olmaması sonucunda erkeğin yanına atlayan dişinin erkek tarafından haşat edilmesi. İkincisi de erkeğin yavruluğun içine atlayıp dişiyi yaralaması.
Dişiyle Erkeği Ayırma Yönteminde Cam Kullanımı
Uzun bir cam kullanmak bu konuda en ideal yol. Tabi bu yol için biraz gözlem gerek. İkisinin de hazır olduğunu anladığımızda camı kaldırmamız lazım, birde camı kaldırırken yuvayı bozmamak lazım. Bunun için birden hızlıca camı kaldırsak diyenler var. Yavaş ve dikkatli olmanızı tavsiye ediyoruz.
Camın yanına sabitlemek için vantuz kullanmak camı kaldırırken de en az dalgayı sağlamamızda yardımcı olur. Ben ilk denememde çok şanslı bir şekilde camı kaldırdığım anda çiftleşmeye başlamışlardı ancak ne yazık ki bir daha bu şansı yakalayamadım.
Betta Üretimi Öncesi Erkek ve Dişinin Hazır Olduğunu Anlama
Şimdi iki balığında hazır olduğunu nasıl anlarız? Aslında basit betta üretiminde genellikle sorun erkektedir. Çünkü sağlıklı bir dişi hazır olduğunda camdan geçmeye çalışır gibi erkeğin ve yuvanın altına gitmeye çalışır, kur dansı gibi bir hareket yapar ve kafasını indirip bekler.
Bunların hepsini yapmak zorunda değildir, her balık aynı reaksiyonları göstermez fakat bunlar dişinin hazır olduğuna işaret eder.
Erkeğin hazır olması için ilk şart yuvanın bitmiş olması bunu da erkeğin yuvayla değil dişiyle ilgilenmeye başlamasından anlayabiliriz. Yani erkek dişinin önüne gelir kuyruğunu açar ve dans eder. Bu süre her erkekte değişmekle birlikte genelde bir gün sonunda oluyor.
Bundan sonra camı kaldırabiliriz ancak çoğu zaman camı kaldırır kaldırmaz çiftleşme başlamıyor. Dişi erkeğin yanına gidiyor erkek biraz kur hareketinden sonra dişiyi ısırıyor ve dişi kaçıyor bir köşeye genelde uzak bir köşede su üzerinde hareketsiz durur.
İşte bu nokta önemli. Erkeğin kovaladığını gören dişiyi ayırıyor. Erkeğin kovalaması normal bir davranıştır. Dişi bir süre sonra(yaklaşık 2-3 dakika) tekrar erkeğin yanına gider ve aynı olay defalarca tekrarlanır. Bu olay 1-2 saatten birkaç güne kadar devam edebilir.
Oturup başlarında çiftleşmelerini beklemek yerine odadan çıkıp arada bir kontrol etmek en mantıklısı bence. Bu sürede dişinin kuyruğunda kopmalar olması normaldir. Dişi kesinlikle ayrılmamalıdır. Dişinin kuyruğundaki kopmalar güzel bir bakımla 2-3 hafta içerisinde normale döner.
Betta Çiftleşmesi Esnasında Ne Yapmalı
Şimdi sıra çiftleşmede eğer çiftleşme başladıysa en doğrusu o odaya mümkün olduğunca girmemek ancak benim yaptığım gibi 2-3 metre ileriden bir koltukta çok hareketsiz izleyebilirsiniz. Ancak ben bir keresinde çok yakına girip fotoğraf çekmek için rahatsız ettiğimde erkek yumurtaları yemişti.
Bir diğer yanlış da çiftleşmeyi kesmediler o zaman rahatsız değillerdir düşüncesi. Bu çok yanlış çünkü anladığım ve test ettiğim üzere bettalar suya elini soksan bile çiftleşmeyi kesmiyorlar sadece sorun şu erkek strese girince yumurtaları yuvaya yerleştirmeden mideye indiriyor.
Bu yüzden rahatsız etmemekte yarar var. Çiftleşme başladıktan sonra bir süre erkek sarmakta zorlanıyor özellikle ilk deneyimiyse. Bunun için dişinin erkekle aynı boyda seçilmesinde yarar var bence. Hatta bir keresinde kendinden büyük bir dişiden kaçan erkeği hatırlıyorum Erkeğin sarması sorunsuz hale gelse dahi bir süre yumurta gelmiyor dişiden ben ilk seferde çok korkmuştum bir sorun var diye sonra yumurtalar dökülmeye başladı siz korkmayın diye söylüyorum.
Çiftleşme yaklaşık 3-4 saat sürüyor. Çiftleşme bittikten sonra dişi uzaklaşır. Bazı yerlerde bitince dişi hemen ayrılmalı yoksa erkek onu öldürür yazıyor ama buna hiç rastlamadım ben. Genelde dişi uzaklaşıyor erkek takip etmiyor ancak yuvanın yanına gelmiş dişiye kabarıyor dişide uzaklaşıyor tabi. O yüzden özellikle gece olan çiftleşmelerde saati kurup uyanayım dişiyi ayırayım gibi mantıksız fikirlere gerek yok. Ben denedim sabah 4 te uyanıp ayırmayı ama gerek yok sabaha kadar kuzu kuzu geçinirler. Çiftleşme bitti dişiyi ayırdık erkek akvaryumda kalacak tabi. Su 28 dereceyken yaklaşık 36 saatte çatlıyor yumurtalar. Ben bunun içinde sabaha karşı uyanıp izlemeyi denedim. Bunu deneyebilirsiniz eğer çatlama zamanını tutturursanız erkeği rahatsız etmeden izleyin güzel bir olay Erkeğin yavrulara baktığı süre boyunca da anladığım kadarı ile erkek o odadaki hareketten rahatsız olabiliyor bunun için ben çiftleşmeden sonra dişiyi ayırıp akvaryum ön tarafını çok sallamadan folyo ile kaplıyorum böylece erkek rahatsız olmuyor, bunu deneyebilirsiniz. Yumurtalar çatladıktan da yaklaşık 36 saat sonra serbest yüzmeye başlıyorlar. Yavrular ilk çıktıklarında yukarı aşağı yüzebiliyorlar, bunu görünce ben “ e bunlar yüzüyor” demiştim ama serbest yüzüşten kasıt yatay yüzmeleri Yani yaklaşık 3 gün sonunda erkeğin paydos zamanı geliyor. Erkeği de ayırdıktan sonra yavruları doya doya seyredebilirsiniz. Serbest yüzüşün 3. Gününde artemia ile başlıyorum ben beslenmeye. Yumurta olaylarına hiç girmedim korktum çünkü. 3 günlük bir yavru yeni çıkmış micron boydaki artemiayı yiyebiliyor. Birkaç tanesiyle davul gibi şişiyorlar zaten bundan sonrada kendiniz bir şekilde yöntemi oturtup beslemeye devam edersiniz.
Yazı tamamen kendi izlenimlerimden oluşuyor hiçbir yerden alıntı yok. Amacım üretim yapmak isteyenlere küçük bilgiler sunmak. Yani üretim sırasında bunları yaşayacaksınız diye bir zorunluluk yok kesinlikle ama bunlardan biriyle karşılaşırsanız doğal deyip devam edin.
Konu ile ilgili düşünceleriniz ve sorularınız için buradan destek alabilirsiniz.
Makalemin bir kısmı yada tamamı iznim olmaksızın kopyalanamaz ve çoğaltılamaz, paylaşılamaz.
